Fasade su oblog na zgradama, a usto i prvo lice zgrade, uočljivo i primamljivo pa je prilikom gradnje posebnu pažnju potrebno posvetiti odabiru upravo ovog elementa. Govorimo o najvažnijim pojmovima kako bismo omogućili lakše razumijevanje.
Šta je to fasada (ovojnica, ljuska, omotač…)?
- Fasada u arhitekturi: Fasada je vanjska površina zgrade koja se vidi izvana i često predstavlja glavni estetski i arhitektonski element. Fasada može uključivati vanjske zidove, prozore, vrata, dekorativne elemente i druge karakteristike koje odražavaju stil i funkciju zgrade.
- Fasada kao obloga: Fasada se također može odnositi na sloj materijala koji se koristi za oblaganje vanjske površine zgrade radi poboljšanja njezine izolacije, estetike i zaštite od elemenata. Materijali koji se često koriste za fasade uključuju ciglu, kamen, žbuku, drvo, metalne panele, staklo, plastiku i druge materijale koji se mogu prilagoditi dizajnu i potrebama zgrade.
Tipovi fasada (aktuelni)
S obzirom na podneblje, nepostojanje univerzalne tipologije, kao i na tačku gledišta, teško je izvršiti univerzalnu klasifikaciju fasada. U nastavku dajemo podjelu kako bismo omogućili lakše razumijevanje samog pojma fasada.
Teške fasade
Podrazumijevaju čvrste zidove izrađene od betona, kamena, cigle, maltera ili gipsa. Ove fasade su dugotrajne i karakteriše ih visok stepen zaštite od požara. Na ovu vrstu fasada možemo dodati i termo fasade koje upotpunjuju funkciju zidova, poboljšavajući termičke karakteristike i dodajući na estetici. S obzirom na pristupačnost ova vrsta fasada je najzastupljenija na domovima i stambenim zgradama.
Lahke fasade
Koriste se na modernim zgradama. Krasi ih lahkoća i veća transparentnost u odnosu na teške fasade. Uglavnom se sastoje od sistema koji se sastoje od metalnog kostura i ispune koja može biti staklena, od metalnih limova, kompozitnih panela ili vlaknastog cementa.
O lahkim fasadama
U lahke fasade spadaju i one fasade kojima ćemo se detaljnije baviti u ovom članku, a to su aluminijske fasade. Terminologija je još jedanput ispala ironična, jer fasade koje klasifikujemo kao aluminijske u osnovi mogu biti izrađene i od čeličnih profila i drvenih nosača. Tehnologija ekstruzije aluminija je direktno uticala na nastanak, razvoj i popularizaciju ove vrste fasada. Historijski, ovoj vrsti fasada prethodile su fasade izrađene na bazi konstrukcionih čeličnih profila koje je krasila lahka dobavljivost i obradivost, te povoljne mehaničke osobine čelika kao osnovnog materijala. Tehnologija ekstruzije aluminij je omogućila da se zamjeni čelik kao osnovni gradivni materijal fasada čime se postiglo sljedeće:
- Olakšana je konstrukcija fasada, s obzirom da aluminij ima skoro tri puta manju specifičnu gustoću od čelika. Iako ima slabije mehaničke karakteristike, moderne tehnologije ekstruzije omogućavaju izradu profila izuzetne složenosti, time je omogućena optimizaciju konstrukcija korištenjem profila optimalnih poprečnih presjeka.
- Omogućena je raznovrsnost. Ponovo uslijed direktnog utjecaja razvoja tehnologije ekstrudiranja, moguće je izraditi profile raznovrsne namjene, koji u kombinaciji sa određenim priborom u vidu okova i dihtunga omogućavaju raznovrsnost fasada koja se ogleda u geometriji fasade, namjeni, mogućnostima ugradnje dodatnih elemenata i slično.
- Poboljšane su osnovne karakteristike fasade. Oblik profila je iskorišten da se omogući odvodnja vode i spriječi njen prodor u unutrašnjost objekta. Odgovarajući oblik omogućava i ugradnju pomoćnih elemenata koji poboljšavaju funkcionalnost fasada, kao što su dihtunzi, elementi zaštite od sunca, zaštitne ograde i ostalo.
- Poboljšana je trajnost fasada. Obzirom da je aluminij mnogo manje sklon koroziji, sama zaštita i trajnost fasada izrađenih od aluminija je bolja od onih izrađenih od čelika. Ovdje treba imati na umu da se danas za izradu čeličnih fasada koristi i nehrđajući čelik koji je karakteristima sličan aluminijumu, ali ekonomski faktor ipak daje primat aluminijskim fasadama. Kod aluminijskih fasada potrebno je obratiti posebnu pažnju na galvansku koroziju koja može da dovede do lokalnog propadanje konstrukcije u veoma kratkom vremenskom roku.
- Tehnologičnost fasada je višestruko bolja kada govorimo o aluminiju kao osnovnom materijalu. Mašine i alati za obradu su mnogo jeftiniji, i mnogo dugotrajnije kada je u pitanju obrada alata u odnosu na čelik. Tehnologije spajanja koje se koriste kod aluminijskih fasada su jednostavnije i jeftinije, prvenstveno jer se kod čelika primarno koristi zavarivanje kao metoda spajanja.
. . .
Čitajte i WINDOFORM, najestetiziraniji način otvaranja vrata i prozora
